काठमाडौँ। बैंकिङ कसुर भनेको बैंकिङ प्रणालीमा हुने अवैध, अनियमित, वा आपराधिक कार्य हो। जुन कानूनको उल्लंघन हुन्छ। नेपालमा बैंकिङ कसुर सम्बन्धी काम कारवाही ‘बैंकिङ कसुर तथा सजाय ऐन, २०६४’ अनुसार गरिन्छ।
केही सामान्य बैंकिङ कसुरहरू
झुटो चेक जारी गर्नु (जसमा पैसा छैन तर चेक दिनु)
ऋण लिएर तिर्न नमानेको वा छलकपट गरेर ऋण लिएको
नक्कली कागजात देखाएर बैंकबाट सुविधा लिने
बैंक खाताको दुरुपयोग गर्नु (जस्तै: अवैध कारोबारमा प्रयोग)
डिजिटल बैंकिङ प्रणाली ह्याक गर्ने प्रयास
उदाहरण: कसैले बैंकमा झुटो कागजात देखाएर ऋण लिन्छ र फिर्ता गर्दैन भने त्यो बैंकिङ कसुर हो
बैंकिङ कसुर धेरै कारणले हुन्छन्। जुन व्यक्ति, संस्था, वा प्रणालीसँग सम्बन्धित हुन्छन्
मुख्य कारणहरू यस्ता छन्:
लोभ र लालच: छिटो धन कमाउने इच्छा वा नाफा कमाउने लोभले मानिसलाई बैंकिङ प्रणाली दुरुपयोग गर्न प्रेरित गर्छ
कानुनी ज्ञानको कमी: केही मानिसहरूलाई बैंकिङ कानून र नियमहरूको राम्रो जानकारी हुँदैन, जसले गर्दा उनीहरू अनजानेमै कसुर गर्छन्
प्रणालीको कमजोरी: बैंकहरूको आन्तरिक सुरक्षा प्रणाली कमजोर हुँदा ठगी, हैकिङ, वा फर्जी कागजात प्रयोग गरेर कसुर गर्न सजिलो हुन्छ
बेरोजगारी वा आर्थिक संकट: पैसा अभाव वा समस्यामा परेका व्यक्तिहरू गैरकानुनी बाटो रोज्न सक्छन्
कसुर गर्ने प्रवृत्ति (मनोवृत्ति): केही मानिसहरू नियमतः ठगी वा झुक्याउने प्रवृत्तिका हुन्छन्
अनुचित ऋण नीतिहरू: बैंकले ऋण दिने क्रममा राम्रो छानबिन नगर्दा फाइदा उठाउनेहरू सक्रिय हुन्छन्
बैंकिङ कसुर घटाउन सशक्त नियमन, जनचेतना, प्रविधिको प्रयोग, र कडाइका साथ कानून कार्यान्वयन गर्नुपर्छ
